Een jaar na de visie heeft minister Schouten het Realisatieplan gepresenteerd dat op 24 juni in de Kamer besproken is. Vertegenwoordigers van de biologische sector zijn samen met andere stakeholders actief betrokken geweest bij de tot stand koming van het Realisatieplan. Binnen de context van het huidige kabinet, de doorgeschoten Nederlandse praktijk van koste efficiënte (lees: afwentelen van kosten naar de samenleving) productie is dit het maximale zonder ruzie te krijgen. Een echt poldercompromis dus, waarin alle ingrediënten tot een Hollandse stamppot zijn verwerkt.
De Volkskrant verweet de minister onlangs dat ze geen echte visie heeft en de heilige huisjes, zoals vermindering van de dierlijke productie, vermijdt. Het NOS Journaal zoomde in op de oproep van de minister dat de consument meer moet gaan betalen voor zijn voeding. Die oproep viel ongelukkig samen met het nieuws van de recente prijsverhogingen en het effect van de BTW verhoging die dit kabinet heeft doorgevoerd zonder een directe koppeling naar de door de minister zo vurig bepleitte Kringlooplandbouw.
En wat moeten we er als biologische sector en consumenten van biologische producten van vinden? De visie van Schouten en het Realisatieplan heeft ons in ieder geval gesterkt in het feit dat biologische landbouw en voeding een krachtige oplossing is voor vrijwel alle urgente thema’s: bodem, water, biodiversiteit, kringlopen, koolstofopslag in de bodem, dierenwelzijn, minder dieren en eerlijke ketens met faire prijzen voor boeren, biologisch biedt het allemaal in een totaalconcept. Het is niet voor niets dat de biologische sector autonoom doorgroeit zonder specifiek biologisch overheidsbeleid in Nederland. Omringende landen als Denemarken, Zweden, Zuid-Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk laten zien wat mogelijk is met een gericht overheidsbeleid: 10 tot 20 procent areaalaandeel voor biologische landbouw en 5 tot 15% consumptieaandeel. Dat Nederland met 3.8% areaalaandeel zo achterloopt bij omringende landen valt te wijten aan het gebrek aan keuzes in de Nederlandse polderkeuken van het ministerie. Het Realisatieplan van Schouten kan zich daar ook moeilijk aan ontworstelen, hoe goed de bedoelingen van deze minister ook zijn. En het gebrek aan nieuwe middelen om de grote transitie in de Nederlandse landbouw te bewerkstelligen baart zorgen. Daar is feitelijk geen tijd meer voor. Het enige lichtpuntje is de miljard Euro die in het Klimaatplan aan landbouw besteed gaat worden.
Voor de koplopers, zoals de biologische landbouw, is in het plan volop aandacht en waardering. Dat op zich is al een enorme stap vooruit. Om ook in Nederland een versnelling van de groei van de koplopers te bewerkstelligen zijn ook op koplopers gerichte beleidsmiddelen noodzakelijk. De Duitse overheid steekt jaarlijks 65 miljoen in de biologische landbouwontwikkeling en dan rekenen nog niet eens de omschakelsubsidie en een vaste hectaresteun voor biologisch mee. Nederland zou de komende vijf jaar minimaal een vijfde daarvan, 13 tot 15 miljoen aan de kringloop-koploperbeleid moeten besteden om een verdubbeling van het areaalaandeel te bewerkstelligen. Dat is nog geen 10% van de beleidsmiddelen die Schouten wil inzetten op het Realisatieplan. Mocht de politieke realiteit dit onmogelijk maken, wees niet ongerust. De biologische sector blijft ook de komende jaren autonoom groeien met 5 tot 7% per jaar, omdat een groeiende groep consumenten er wel meer geld voor over heeft.
bavovandenidsert.com 