Een van mijn favoriete romanpassages is de beschrijving van het experiment van charlatan-uitvinder des Pereires om radiotellurisch te gaan telen ((Dood op Krediet van Celine). Hij voorziet het veld van koperdraden en droomt van radijzen als appels en tomaten als pompoenen. Daaraan moest ik denken toen ik onlangs over de grote doorbraak in genetisch gemodificeerde veredeling las: 40% grotere tabaksbladeren dankzij een verbetering van het wonder van het leven, de fotosynthese. Jammer dat roken uit de mode is, maar ongetwijfeld kan deze techniek ook andere planten vooruit helpen in hun dienstbaarheid aan de mens.
Genetische manipulatie in de landbouw is niet onomstreden. De eerste generatie gentechgewassen heeft bij nader inzien meer nadelen dan voordelen: ze brengt ons kwetsbare monoculturen in de plaats van veerkrachtige soortenrijke systemen, ze levert op de lange termijn geen noemenswaardige opbrengstverbetering op en het maakt boeren tot moderne slaaf multinationals.
Niet elke technische vooruitgang is een verbetering. Zo brengt de uitvinding van de roltrap ons niet sneller boven, vreet het energie en maakt het ons luier en dikker. De risico’s van kernenergie, beter te vergelijken met genetische manipulatie, zijn algemeen bekend.
Maar ja, hogere voedselopbrengsten, tomaten als pompoenen, zeg daar maar eens nee tegen als je weet dat het aantal monden van 7 naar 10 miljard groeit…
De laatste jaren wordt in de landbouw en voeding de strijd tussen de technologen (wizzards) en de natuurlijken (profeten) steeds harder. De vooruitgangsoptimisten aan de ene kant met hun rotsvaste geloof dat ieder probleem door de slimme mensheid kan worden opgelost. De organische harmoniezoekers aan de andere kant die kiezen voor langzaam en veilig groeien in samenwerking met de natuur. Revolutionair versus evolutionair.
De natuurlijke benadering wint momenteel aan kracht. Ondanks de hoon van de wizzards zijn de biologische landbouw en alle daarvan afgeleide varianten aan een opmars bezig. Biodiversiteit, schoon water, bodemvruchtbaarheid, er is een schreeuwende behoefte aan, anders valt er sowieso niet veel te oogsten in de toekomst.
De landbouw staat voor een krachttoer en de komende twee decennia worden beslissend. De biologische sector heeft daarin haar eigen unieke rol als pionier in het innoveren met de natuur.
Hoe liep het af met het experiment van het radiotellurisch telen, vraagt u zich af? Niet zo goed helaas. De vrouw van des Pereires had de gewaskeuze bepaald: aardappelen en nog eens aardappelen. Overvloedige regenval deed het pootgoed geen goed, ondanks de koperdraden. De wormen namen bezit van de pootaardappelen en de oogst was mislukt. Les die hieruit geleerd kan worden: laat je niet gek maken door charlatans, zet nooit in op een gewas en hou rekening met wisselende weersomstandigheden. Maar dat weten verstandige boeren al eeuwen. En die wijsheid zal ook de komende decennia wel overleven.
bavovandenidsert.com 